صدور ضمانتنامه های ارزی

صدور ضمانت نامه های ارزی شرکت در مناقصه، حسن انجام کـار، پـیش پرداخـت و استرداد کسور وجه الضمان موردنیاز اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی با رعایت نکـات مشروحه ذیل و موارد مـذکور در هـر بخـش امکـان پـذیر اسـت . منظـور از انـواع ضمانت نامه ارزی، کلیه موارد صدرالذکر است.
تبصره ١: صدور انواع ضمانت نامه ارزی موردنیاز اشخاص حقیقی و حقـوقی غیرایرانـی صـرفا” درصورت توثیق ١٠٠% عین وجه الضمان به ارز و بدون اخذ مجوز از این بانـک امکـان پذیر است.
تبصره ٢ : بانکها مجاز به صدور ضمانت نامه ارزی بابت تضـمین وام و هرنـوع تسـهیلات ارزی دریافتی از موسسات مالی و بانکهای خارجی ، «بجز مواردیکه مورد تایید ایـن بانـک واقع شده است» نمی باشند.

[—ATOC—]
[—TAG:h2—]

شرایط عمومی:

١) صدور ضمانت نامه ارزی شرکت در مناقصه پس از دریافت اسناد مناقصـه (و دیگـر مدارک موردنیاز آن بانک) قبل از موعد برگـزاری مناقصـه بلامـانع اسـت. درصـورت تمدید زمان برگزاری مناقصه، دریافت مدارک مربوط به تمدید الزامی است. صدور این نوع ضمانت نامه نیاز به اخذ مجوز از این بانک ندارد.
تبصره ١: درخصوص ”کالای تولیدی (صنعتی، کشـاورزی، معـدنی و …)“ ارائـه گـواهی تاییـد صلاحیت ضمانت خواه مبنی بر توانایی اجرای قرارداد یا موضوع مناقصه از وزارتخانـه ذیربط الزامی است.
تبصره ٢: درخصوص “خدمات فنی و مهندسی” ارائه گواهی تایید صلاحیت ضمانتخواه مبنی بر توانایی اجرای قرارداد یا موضوع مناقصه از معاونت برنامه ریـزی و نظـارت راهبـردی ریاست جمهوری الزامی است.

٢) درصورت عدم امکان ارائه مدارک موردنیاز در موعد مقرر و فوریت موضوع، بانـک میتواند نسبت به صدور انواع ضمانتنامه ارزی ذکر شده در این بخشـنامه در قبـال توثیق ١٠٠% ارز یا معادل ریالی آن به نرخ روز اقدام نمـوده و بـا اعـلام ایـن موضـوع نسبت به اخذ مجوز از اداره صادرات و جایگزینی وثایق طبق مقـررات اقـدام نمایـد.
ضمنا” درخصوص ضمانت نامه ارزی شرکت در مناقصه باتوجه به مفـاد بنـد ١ شـرایط عمومی اقدام گردد.

٣) درخصوص ضمانت نامه های حسن انجام کار، پـیش پرداخـت و اسـترداد کسـور وجه الضمان، بانک موظف است پس از بررسی قرارداد و تکمیل مدارک مربوطه نسبت به ارسال درخواست بانک حاوی مشخصات ضمانت نامه (متقاضی، ذینفع، بانک کـارگزار، مبلغ و نوع ارز، درصدمبلغ ضمانت نامه نسبت به کل قرارداد، نوع، موضوع و سررسید ضمانت نامه) – به انضمام گواهی های موردنظر در هر بخش – و تصویر قرارداد امضـاء شده و درخواست متقاضی به اداره صادرات جهت اخذ مجوز صدور ضمانت نامه اقـدام نماید.
تبصره: درخصوص ضمانت نامه حسن انجام کار درصورت توافق طرفین ابلاغیه رسمی ارجـاع کار می تواند جایگزین تصویر قرارداد گردد.

۴) پادار شدن ضمانت نامه حسن انجام کار موکول به گشایش اعتبـار اسـنادی مـورد قبول و یا ضمانت نامه تعهد پرداخت به نفع ضمانت خواه و همچنین ابطال ضمانت نامه شرکت در مناقصه مربوط می باشد مگر اینکه ضـمانت نامـه شـرکت در مناقصـه در چارچوب این بخشنامه صادر نشده و یا قرارداد تحت شرایط ترک تشریفات مناقصـه منعقد شده باشد.
تبصره: درصورت تقاضای حـذف ایـن شـرط , ضروریسـت بانـک وثـایق معتبـر و کـافی از ضمانتخواه اخذ نماید تا درصورت مطالبه وجه ضمانت نامه توسط ذینفع, ضمانتخواه مکلف به تامین و پرداخت آن به ارز باشد.

۵) پادارشدن ضمانت نامه پیش پرداخـت منـوط بـه وصـول وجـه پـیش پرداخـت اعتباراسنادی یا قرارداد منعقده توسط ضمانت خواه و یا بانک ضامن می باشد.
تبصره: درصورت تقاضای حذف شرط فوق ، ضمن پذیرش کلیه مسئولیتهای مترتبـه توسـط ضمانت خواه و بنا به تشخیص و تایید آن بانک وثایق کافی و معتبر نیـز اخـذ شـود.
حذف این شرط صرفا” درخصوص قراردادهای داخلی امکان پذیر است.

۶) نرخ تسعیر وجه ضمانت نامه جهت اخذ وثایق و کـارمزد، نـرخ فـروش ارز در روز صدور ضمانت نامه خواهدبود.
تبصره: اخذ کارمزد اعم ازکارمزد بانک و کارگزار خارجی از ضمانت خواه به ریال بلامانع است.

٧) چنانچه پرداخت وجه ضمانت نامه به ذینفع موضوعیت یابد، نـرخ (فـروش) ارز در روز پرداخت وجه ضمانتنامه بـه ذینفـع توسـط بانـک، مـلاک تسـویه حسـاب بـا ضمانتخواه خواهدبود. از این رو هنگـام صـدور ضـمانتنامـه اخـذ تعهـد کتبـی از ضمانتخواه در این زمینه الزامی است.

٨) درصورت انصراف ضمانت خواه از درخواست صـدور ضـمانت نامـه، مـی بایسـت موضوع ازطریق بانک عامل به اداره صادرات منعکس شود، به اسـتثناء مـواردی کـه طبق ضوابط جاری راسا” توسط آن بانک اقدام شده است.

٩) بانک های عامل موظفند متعاقب صدور ضمانت نامه در چـارچوب ایـن بخشـنامه، نسبت به ارسال اطلاعات آن مطابق بخشنامه ات/١۴۴٧ مـورخ ٨۴/٩/٢٠ اداره آمـار و تعهدات ارزی این بانک و اصلاحیه های بعدی آن اقدام نمایند.

١٠)استفاده از مقررات متحدالشکل ضمانتنامههای عندالمطالبه URDG٧۵٨ به شـرط عـدم مغایرت با دیگرمواد بند ” ز” و همجنین سایر بخشنامههای ابلاغی این بانـک ، توصـیه مـی گردد.

ز) ١- کالای تولیدی (صنعتی، کشاورزی ، معدنی و …) :

صدور ضمانت نامه های ارزی حسن انجـام کـار، پـیش پرداخـت و اسـترداد کسـور وجهالضمان موردنیاز صادرکنندگان کالای تولیدی با رعایت مفاد بند ٣ شرایط عمومی امکان پذیر می باشد. وثـایق مربـوط بـه اینگونـه ضـمانت نامـه هـا , در چـارچوب ” آیین نامه صدور ضمانت نامه و ظهر نویسی از طرف بانکها“ مصـوب شـورای پـول و اعتبار اخذ گردد[note] بخشنامه های شماره مب/ ١۶٢ مورخ ۸۰/۰۲/۲۹ و مب /۱۸۲۵ مورخ ۸۵/۰۷/۳۰ این بانک و اصلاحیه های آتی آن [/note]
.
نرخ کارمزد صدور ضمانت نامه ها نیز براساس فصل ششم بخشنامه نـب/۶۴٠٩ مـورخ ٨۶/٧/١۴ این بانک و اصلاحیه های آتی آن می باشد.

ز) ٢- خدمات فنی و مهندسی:

صدور انواع ضمانت نامه ارزی موردنیاز صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی بر طبق آئین نامه اجرایی حمایت از صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی، موضوع مصوبه شماره ۴۰۵۲۷/۲۷۰۵۷ مورخ ۱۳۸۹/۰۲/۰۸ هیات محترم وزیران (پیوست شماره ۹-۱) با رعایت نکات ذیل امکان پذیر است:
۲-۱) درمورد ضمانت نامه های حسن انجام کار، پیش پرداخت و استرداد کسور وجه الضمان، اخذ مصوبه مربوطه از کمیته ماده ١٩ مستقر در سازمان توسعه
تجارت ایران که حاوی سقف ضمانت نامه ومبلغ کل قرارداد باشد ضروری است.
۲-۲) درخصوص ضمانت نامه های موضوع بند ١ -٢ ارسال درخواست بانک حاوی مشخصات ضمانت نامه (متقاضی، ذینفع، بانک کارگزار، مبلغ و نوع ارز،
درصد مبلغ ضمانت نامه نسبت به کل قرارداد، نوع، موضوع و سررسید ضمانتنامه) به انضمام گواهی تایید صلاحیت از معاونت برنامه ریزی و نظارت
راهبردی ریاست جمهوری، مصوبه کمیته ماده ١٩ و تصویر قرارداد امضاء شده جهت اخذ مجوز صدور ضمانت نامه به اداره صادرات الزامی است .

تبصره: درخصوص ضمانت نامه حسن انجام کار ابلاغیه رسمی ارجاع کار می تواند جایگزین تصویر قرارداد گردد.

۲-۳ ) صدور ضمانت نامه خدمات فنی و مهندسی توسط بانکها درمقابل ٢% وجه نقد یا سایر وثایق مورد قبول سیستم بانکی و ٩٨ % سفته نسبت به ارزش
ضمانت نامه انجام پذیرد.
تبصره ١: منظور از سپرده نقدی , وثایق موضوع بند الف ماده دو ((آئین نامه صدور ضمانت نامه و ظهرنویسی ازطرف بانکها)) می باشد.
تبصره ٢: بانکها با مسئولیت خود می توانند در میزان سپرده نقدی و پذیرش سایر وثایق مورد قبول تخفیفاتی قایل شوند.
۲-۴) نرخ کارمزد صدور ضمانت نامه های خدمات فنی و مهندسی حداکثر نیم درصد معادل ریالی ارزش ضمانت نامه درسال می باشد.
۲-۵) درصورت مطالبه وجه ضمانت نامه ، رعایت ماده ٧ “ آیین نامه اجرایی حمایت از صادرکنندگان خدمات فنی ومهندسی” نیز الزامی است .

ز) ٣- قراردادهای داخلی:

صدور انواع ضمانت نامه های ارزی موردنیاز پیمانکاران , مشاوران و سازندگان داخلی که امور خدمات مهندسی مشاور , طراحی , پیمانکاری , ساختمانی , تاسیساتی و تجهیزاتی را در داخل کشور اجرا می کنند با رعایت مراحل و نکات ذیل امکان پذیر می باشد:
ازآنجاکه اجرای طرحهای موصوف در داخل کشور می باشد,بنابراین مشمول و صدور « آئین نامه مقررات حمایتی دولت برای صادرات خدمات فنی و مهندسی ” نمی باشند و صدور ضمانت نامه بایستی بطور کلی در چارچوب ” آئین نامه صدور ضمانت نامه و ظهرنویسی ازطرف بانکها ” صورت پذیرد.

۳-۱) صدور ضمانت نامه های ارزی حسن انجام کار، پیش پرداخت و استرداد کسور وجه الضمان حداکثر هرکدام تا سقف “معادل ده میلیارد ریا ل ” پس از دریافت و بررسی قرارداد مربوطه بدون اخذ مجوز از این بانک بلامانع است. قرارداد میبایست حداقل شامل موضوع، زمان انعقاد، مشخصات طرفین، مبلغ قرارداد و نوع ارز، نوع و مبلغ ضمانت نامه های پیش بینی شده، درصد آن نسبت به کل مبلغ قرارداد، شرایط پرداخت و سهم هریک از شرکا (درصورت اجرای قرارداد بصورت مشارکت) باشد.

۳-۲) درمورد ضمانت نامه های موضوع بند ١ -۳ چنانچه ارزش ضمانت نامه بیش از “معادل ده میلیارد ریال” باشد ارسال درخواست بانک حاوی مشخصات ضمانت نامه به انضمام تصویر قرارداد مربوطه با رعایت مندرجات بند ٣ شرایط عموم ی جهت اخذ مجوز صدور ضمانت نامه به اداره صادرات الزامی است.

۳-۳) کارمزد صدور ضمانت نامه های ارزی بابت قراردادهای داخلی براساس فصل ششم بخشنامه شماره نب/ ۶۴٠٩ مورخ ۸۶/۰۷/۱۴ این بانک و اصلاحیه های آتی آن اخذ گردد.

ز) ۴ صدور سایر ضمانت نامه های ارزی:

صدور ضمانتنامه های ارزی شرکت در مناقصه های بین المللی داخلی و خارجی، حسن انجام کار، پیش پرداخت و استرداد کسور وجه الضمان مشروط به پوشش آن آئین نامه صدور ضمانتنامه و « درصورت مطالبه وجه الضمان توسط آن بانک وبارعایت و سایرمقررات مربوط و منظورداشتن مراتب زیر، « ظهرنویسی ازطرف بانکها ” [note] بخشنامه های شماره مب/ ١۶٢ مورخ ۸۰/۰۲/۲۹ و مب /۱۸۲۵ مورخ ۸۵/۰۷/۳۰ این بانک و اصلاحیه های آتی آن [/note] بلامانع خواهدبود:

۴-۱) اخذ وثیقه از ضمانت خواه در چارچوب « آئین نامه صدور ضمانتنامه و ظهرنویسی از طرف بانکها » و بنا به تشخیص آن بانک و اعتبار متقاضی صورت پذیرد
۴-۲) نرخ تسعیر وجه ضمانتنامه برای دریافت وثایق و کارمزد ، نرخ فروش ارز در روز صدور ضمانتنامه خواهدبود.
۴-۳) تایید صلاحیت وتوانایی اجرای قرارداد و انجام کار به تشخیص بانک .
تبصره : درخصوص صادرکنندگان کالا و خدمات فنی و مهندسی، درصورت عدم امکان ارائه گواهی توانمندی، صدور ضمانت نامه مورد نیاز آنها در چارچوب این بند بلامانع است.

۵ چگونگی مطالبه وجه ضمانت نامه های ارزی حسن انجام کار و پیش پرداخت و شرکت درمناقصه به نفع طرف های ایرانی :

۵-۱ ) کلیه ضمانت نامه های ارزی که پیمانکاران و فروشندگان خارجی بابت حسن انجام تعهدات خود به نفع خریداران ایرانی داخل کشور تودیع نموده اند و ضمانت نامه های مزبور به علت عدم ایفای کامل تعهدات و بنا به تقاضای ذینفع مطالبه می گردد، به شرح زیر قابل اقدام خواهد بود.

۵-۱-۱) وجه ضمانت نامه ارزی پس از مطالبه عینًا به حساب سپرده موقت واریز و نگهداری گردد.
۵-۱-۲) درصورت تقاضای ذینفع مبنی بر واردات کالا یا خدم ت (بنابه موضوع ضمانت نامه مربوطه )، ازمحل ضمانت
نامه مطالبه شده ، گشایش اعتباراسنادی یا ثبت سفارش براتی جهت واردات کالا یا خدم ت تا سق ف مبلغ
ضمانت نامه بارعایت کامل مقررات صادرات و واردات و دستورالعمل های این بانک و طی مراحل
ثبت سفارش/ثبت خدمت بلامانع است .
۵-۱-۳) کالاویا خدم ت مورد تقاضا، ترجیحًا همان کالا ویا خدمت اعتباراسنادی یا ثبت سفارش موضوع ضمانت نامه و
در چارچوب ضوابط و مقررات باشد.
۵-۱-۴) باتوجه به اینکه وجه ارزی کالا و یا خدمت وارده به شرح فوق ازمحل وجه ارزی ضمانت نامه ارزی مطالبه شده
پرداخت خواهدگردید، لذا آمار مربو ط به گشایش اینگونه اعتبارات و بروات اسنادی به طورجداگانه به اداره
آمار و تعهدات ارزی این بانک اعلام گردد.
۵-۱-۵) در صورت عدم تقاضای واردات کالا از محل وجه ضمانت نامه ارزی مطالبه شده، چنانچه ارز اعتبارات اسنادی
/ثبت سفارشات بروات اسنادی مربوطه ازمحل ارزهای تخصیصی از سوی این بانک تامین شده باش ند ، وجه
ارزی ضمانت نامه باید به حساب این بانک واریز و معادل ریالی آن به نرخ روزمطالبه وجه ضمانت نامه به
ذینفع پرداخت گردد.
تبصره : درصورت تأخیر در پرداخت وجه الضمان از سوی کارگزار ، واریز تمامی وجوه دریافتی از کارگزار (اصل +فرع) به حساب این بانک الزامی است.

۵-۱-۶) پرداخت هم ارزریالی ضمانت نامه های مطالبه شده به ذینفع ضمانت نامه درصورتی که اعتبارات اسنادی/ثبت سفارشات بروات اسنادی آن به نرخ گواهی سپرده ارزی – واریزنامه – توافقی – حاصل از صادرات و نرخ روز می باشد، به نرخ روزمطالبه وجه ضمانت نامه امکان پذیر بوده و خرید ارز به حساب آن بانک صورت می گیرد.
ضمنًا لازم است مصرف اینگونه ارزها با نظر اداره آمار و تعهدات ارزی این بانک انجام شود.
تبصره: چنانچه تمام یا بخشی از وجه اعتبار اسنادی/ثبت سفارش براتی مرتبط با ضمانت نام ه مطالبه شده ، از محل یارانه های دولتی و اعتبارات دستگاههای اجرایی دولتی تامین شده باشد، واریز معادل ریالی سهم مربوطه از وجه الضمان ضمانت نامه مطالبه شده (با توجه به نسب تهای پرداخت وجه اسناد) به حساب خزانه الزامی است.
۵-۱-۷) در صورتی که ارز اعتباراسنادی/ثبت سفارش براتی موضوع ضمانت نامه از محل ارز متقاضی بوده و یا ضمانت نامه فاقد اعتباراسنادی و یا قرارداد و یا بطورکلی نرخ تسعیر مورد عمل باشد، در صورت مطالبه وجه ضمانت نامه پرداخت عین ارز و یا تسعیر آن (بنا به درخواست متقاضی) به نرخ روز به حساب متقاضی بلامانع است.
۵-۱-۸) درصورتی که ارز اعتباراسنادی موضوع ضمانت نامه از محل حساب ذخیره ارزی/صندوق توسعه ملی تأمین شده باشد، با توجه به مفاد قرارداد فی مابین خریدار و فروشنده ، چنانچه آن بانک خریدار را محق به استفاده از وجه حاصل از ضمانت نامه مطالبه شده برای مصارف ارزی جهت واردات کالا و یا خدمت به منظور تکمیل و راه اندازی طرح مربوطه تشخیص دهد استفاده از آن برای موارد مذکور بلامانع است. درغیراین صورت ارز دریافت شده می بایست به حساب ذخیره ارزی/صندوق توسعه ملی واریز گردد.

۵-۲) تسعیر وجه الضمان ضمانت نامه های ارزی شرکت درمناقصه ک ه بنابه دلایلی توسط ذینفع ایرانی درخواست می گردد، به نرخ روزمطالبه وجه ضمانت نامه و بارعای ت سایرمقررات مربوطه ازنظراین بانک بلامانع است .

۵-۳) مقررات مربوط به مطالبه وجه ضمانت نامه های حسن انجام کار به ضمان ت نامه های پی ش پرداخت که اعتبار/برات اسنادی آن (قرارداد مربوطه) از محل ارزهای تخصیصی از سوی این بانک ، واریزنامه ، توافقی، گواهی سپرده ارزی ، ارز حاصل از صادرات ، ارز متقاضی و نرخ روز گشایش شده باشد، قابل تسری است.

۵-۴) استفاده از ارز ضمانت نامه های ارزی مطالبه شده به نفع وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی درصورت تایید بالاترین مقام اجرایی و یا ذیحساب سازمان ذیربط مبنی بر رعایت کلیه مقررات مربوطه ممکن خواهد بود.